.JPG)
Tôi viết những dòng này vào
những ngày cuối của tháng 12 năm 2024. Nỗi ngậm ngùi có từ trước đó vài tháng,
khi anh Luân Hoán, một nhà thơ nổi tiếng và sống hết lòng với chữ nghĩa, người
sáng lập và điều hành trang Vuông Chiếu Luân Hoán từ tháng 3 năm 1999, trải qua 25 năm hoạt động vừa
gửi thông báo tạm ngừng nhận bài và giới
thiệu các sáng tác bốn phương và theo lời anh Luân Hoán: “Hiện tại các mạng
xã hội lớn, như Facebook. YouTube, Instagram, TikTok, Pinterest… hoạt động qui
mô và hữu hiệu, ai muốn vui chơi cũng tự làm chủ căn nhà của mình một cách dễ
dàng, và thuận tiện trong thế giới nhiều người đọc, nên trang web Vuông Chiếu
xét không còn cần tiếp tay để các bạn phổ biến bài nữa. Nên tôi quyết định
ngưng phần nhận bài và giới thiệu một cách hạn hẹp nữa”.
Thiếu vắng từ đây một trang
web uy tín từ lâu đời để có thể ghé thăm tìm đọc những sáng tác, tin văn từ những
ngòi bút đã quen tên dù chưa bao giờ kết nối.
*
Nỗi ngậm ngùi chưa thể nói hết
ra thì mới đây Trang VHNT Phạm Cao Hoàng cũng thông báo sẽ ngừng hoạt động từ
ngày 1.1.2025 sau 12 năm có mặt. Với tôi, đó là một tin rất buồn và rất
choáng.
Dường như, từ lâu tôi quên rằng
trang Văn Học Nghệ Thuật Phạm Cao Hoàng là một trang web trên mạng ảo, mà cứ tưởng
như đó là một người bạn, người bạn chí thân như Phạm Cao Hoàng ngoài đời. Nơi
đó, tôi thú vị được đọc như được trò chuyện với những điều mới lạ và tâm đắc.
Giống như con người thật của
Phạm Cao Hoàng, trang VHNT Phạm Cao Hoàng là một trang thân thiện, khiêm cung,
tế nhị và rất nghiêm túc trong văn học.
Thân thiện vì với giao diện
thông minh, dễ tìm kiếm và trình bày mỹ
thuật làm người ghé vào lập tức bị cuốn hút và yêu thích.
Khiêm cung vì trên giao diện
chính, ở các tiểu mục quan trọng Phạm Cao Hoàng đã đề cao các tên tuổi mà ông
trân trọng như Đinh Cường, Trương Vũ, Ngô Thế Vinh, Thân Trọng Sơn, Trần Hoài
Thư, còn chính Phạm Cao Hoàng thì nằm chung trong tiểu mục Các Tác Giả
Khác. Sau này, có nhiều đề nghị của anh
em, ông đã khiêm tốn để tên mình sau chót với hàng chữ tắt PCH.
Tế nhị là trên trang này
không có các lời bình luận, dù khen hay chê.
Không công khai người chọn lựa bài, và không phổ biến tên tuổi những tác
giả gửi lai cảo. Chúng ta chỉ nhận biết được quan điểm thực hiện trang như một
dòng nối của Văn Học Miền Nam và giới thiệu bài vở giá trị của các tác giả
trong và ngoài nước.
Ngoài các sáng tác thơ, văn,
dịch thuật, Trang web Phạm Cao Hoàng rất chú trọng giới thiệu các tác phẩm hội
họa. Chúng ta có thể tìm thấy ở đây hàng ngàn bức tranh của Đinh Cường, Trương
Vũ, Nguyễn Trọng Khôi, Nguyễn Sông Ba, Đinh Trường Chinh,,,
Trang web này cũng rất cẩn
thận trong cách trình bày, hạn chế lỗi chính tả, thể hiện sự tôn trọng người đọc.
Các bài viết, thơ, văn, nhạc, họa, dịch thuật
luôn thấm đẫm chất nhân văn. Có cực đoan lắm không khi thực sự mỗi bài đăng
trên trang này luôn tạo cho tôi cái đồng cảm
dễ chịu và hấp dẫn tức thời?
Hầu như mỗi ngày, tôi đều
vào trang VHNT Phạm Cao Hoàng để gặp gỡ và theo dõi các sinh hoạt của anh chị
văn nghệ sĩ quen biết. Chẳng cần liên lạc cũng nắm bắt được các sính hoạt bạn
bè đang viết gì, vẽ gì, kế hoạch sắp tới hay đơn giản hơn là sức khỏe để cảm thấy
mình ấm áp biết bao trong vòng tay bạn bè.
Khi Phạm Cao Hoàng thông báo
chưa chính thức về việc ngừng trang web,
tôi cảm thấy như mất mát. Mất mát nhiều lắm. Một thói quen? Một niềm vui mỗi
ngày? Hay rộng rãi hơn, một khoảng trống khó trám lại cho sinh hoạt văn học nghệ
thuật hải ngoại?
Tôi đến gặp, trao đổi trực
tiếp với Phạm Cao Hoàng. Đề nghị với anh một vài giải pháp để duy trì lại sân
chơi văn học này như tìm người quản lý trang, hay lập ban biên tập tiếp tay,
hay… nhưng cuối cùng thì anh nói với tôi: “cũng đành giã biệt mà thôi/mười
hai năm ấy ngậm ngùi chia tay”.
Dạo
gần đây sức khỏe của Phạm
Cao Hoàng sa sút nhiều. Sự suy yếu là chuyện tất nhiên của tuổi tác.
Buông bỏ mọi vướng bận để có thời gian nhẹ nhàng là một chọn lựa đúng
đắn và hợp lý nhất, mà nếu
là tôi, tôi cũng sẽ chọn lựa như Phạm Cao Hoàng.
Nhưng thú thật là về phần
mình, tôi có cảm giác mất mát thật lớn. Là một hụt hẫng không biết phải nói sao khi bất chợt mất đi một
thói quen bấy lâu nay mà cứ ngỡ sẽ trường
tồn mãi mãi. Thiếu hẳn đi một động lực để sáng tác, thiếu một chí tình để bù
khú chuyện văn chương thiếu gì nữa… mà
không mường tượng hết được.
Năm 2024 kết thúc trong tôi bằng nhiều nỗi ngậm ngùi, trong đó có nỗi ngậm ngùi về việc Trang web Vuông Chiếu Luân Hoán và Trang web Phạm Cao Hoàng không còn hoạt động. Nhưng rồi cũng phải chấp nhận sự hữu hạn của mọi thứ trên cõi đời này. Có bắt đầu thì phải có kết thúc. Có lên đường thì có lúc phải dừng chân.