Trên đời này hai chữ chữ nhân duyên vốn có thật, bản thân tôi
xưa nay đã từng trải nghiệm ít ra cũng vài lần. Điểm muốn nói ở đây, qua những trải
nghiệm đó tôi hiểu ra rằng, nhân duyên
không phải tự nhiên 100% xảy ra, mà nó có những tác động khác
nhau qua những thời điểm khác nhau để cộng trừ nhân chia với nhau mà
thành. Tôi - hay bất cứ người nào,
hoàn cảnh môi trường nào - đều có thể là một trong bốn dấu toán học
đó. Thú thật tôi rất dốt toán, nhưng ít nhất tôi cũng hiểu những gay go thành
bại trong cuộc đời là do từ những toan tính mà ra. Người xưa vẫn nói, sai một con toán bán một
con trâu là vì thế.
Trở lại với bài thơ Về Đâu Mây Trắng. Nhân một dịp gặp gỡ vài thành viên của
tập san Quán Văn trong quán cà phê Phương Nam ở Đường Sách, Sài Gòn,
tôi có cơ hội quen biết Hoàng Kim Oanh, cánh tay phải đắc lực của anh
Nguyên Minh, chủ biên tập san. Kim
Oanh tặng tôi tập san QV số 101. Trở
về phòng trọ đọc lướt qua bài vở đăng trong tập san này. Văn thơ trong tập san rất nhiều nhưng tôi
đặc biệt chú ý đến bài thơ Về Đây Mây Trắng, tác giả Nguyễn Thị
Duyên Sanh. Lúc đó tôi không hề biết Nguyễn Thị Duyên Sanh là ai và ở
đâu, trong hay ngoài Việt Nam. Tôi nhớ
mang máng có lần hỏi Kim Oanh thì Kim Oanh cũng không biết Duyên Sanh là
ai và ở đâu. Mãi về sau trong một buổi sinh hoạt khác của QV, anh Nguyên Minh
cho biết là anh có biết nhà thơ Duyên Sanh ở Huế.
Lên non lên non chạm vào mây trắng,
Gió ơi gió ơi lùa sương trong nắng.
Chỉ hai câu mở đầu thôi: “lên non lên non chạm vào mây trắng,
gió ơi gió ơi lùa sương trong nắng”, đã cho thấy một sự bình yên tuyệt
đối. Một không gian thật tĩnh lặng một
tâm hồn thật bình yên, tới mức tay chạm được vào mây và lùa được mấy
hạt sương rơi trong nắng. Dĩ nhiên nếu
bạn…đi du lịch trên ngọn Făng Xi Păng trên đỉnh cao tay đụng mây thì đó không
phải là chủ ý của tác giả hay ít ra là từ ý nghĩa của lời thơ mà tôi suy ngẫm
ra. Vì tâm của người đi du lịch chưa chắc
đã bình yên như tâm của người muốn tìm về nơi tĩnh lặng. Một bình yên đây không hẳn chỉ là sự bình yên
không gian nhưng còn là sự bình yên trong tâm hồn. Vì sao? Các nhà sư tay lần
tràng hạt bồ đề để làm gì? Không phải để…tính
sổ nợ đời đâu đó nha mà là giúp tâm được định. Vì sự bình yên tuyệt đối
chỉ hiện hữu khi tâm không còn vọng động.
Thế nhưng bạn ơi, làm sao tâm không còn vọng động khi chúng ta
vẫn là những con người đầy những hỷ nộ ái ố, vẫn còn vật vã với
nợ áo cơm trong cuộc sống đời thường này?
Tuy nhiên theo tôi đó là chân như, là một chân lý tuyệt đối để
ta hướng tới. Hướng tới cho tâm
sống lành hơn. Tôi nghĩ đó là chủ
ý của tác giả - hoặc ít ra tôi đọc hiểu và diễn dịch ý nghĩa bài thơ ra
là thế.
Thế là tôi mang Về Đâu Mây Trắng ra phổ nhạc. Phổ nhạc xong, vì trong phòng trọ không có
phương tiện soạn thâu thiếc gì cả, tôi bèn gởi sheet nhạc về Mỹ nhờ Nguyễn
Ngọc Châu một người bạn ở đó soạn phần nhạc đệm, và cô em tôi Nguyễn
Mai Hương ở Thủ Đức sẽ thâu tiếng hát. Mai Hương nghe chuyện cũng tò
mò muốn biết Nguyễn Thị Duyên Sanh là ai. Cuối cùng, qua Facebook, em
tôi đã tìm ra. Đúng, Nguyễn Thị Duyên Sanh đúng là ở Huế như anh Nguyên Minh
đã cho tôi biết. Duyên Sanh, một cựu cô
giáo đồng thời là nhà văn nhà thơ có bài vỡ đóng góp trong tạp chí Sông Hương
và nhiều tạp chí tập san văn học ở rải rác khắp nơi trên mọi miền đất nước,
trong đó có tập san Quán Văn ở Sài Gòn.
Cái sự tìm ra tác giả là ai dẫn đến sự kết nối văn nghệ
bốn phương. Nguyễn Thị Duyên Sanh ở
Huế, Nguyễn Mai Hương ở Thủ Đức, Nguyễn Ngọc Châu ở Hoa Kỳ, và tôi
từ Hoa Kỳ về Sài Gòn ở ngắn hạn.
Bốn người ở bốn phương trời chả có mắc mớ gì nhau (trừ Nguyễn
Ngọc Châu bạn tôi từ lâu, và với Mai Hương thì thật ra tôi cũng chỉ quen biết
chừng năm nay thôi) thế mà do… cộng trừ nhân chia thành một mối duyên
thơ nhạc thật tuyệt vời. Ngay cả sự phổ
biến của các phương tiện truyền thông điện từ thời nay cũng là một trong bốn dấu
toán học đó.
Toàn bộ bài thơ như dưới đây
Lên non lên non chạm vào mây trắng,
Gió ơi gió ơi lùa sương trong nắng.
Ai đang về lần tràng hạt kim cương
Bước nhẹ như mây thinh không tĩnh lặng.
Ai hát giữa trời lời yêu tiền kiếp,
Như có như không là duyên là nghiệp.
Giấc mộng trăm năm nghìn trùng chân như
Xa xăm xa xăm chiếc thân thấm mệt
Một thoáng Trúc Lâm một bước non ngàn
Ngoảnh lại phù du một cõi mênh mang
Khoảnh khắc vô cùng câu kinh rơi xuống
Bước nhẹ ai về mây trắng thênh thang.
NMT