Sinh năm 1949 tại Cồn Hố, Ba Tri, Bến Tre. Đến Mỹ năm 1975. Chủ biên Tạp chí/Nhà xuất bản Văn Uyển (1986-1997). Chủ biên Tuần báo Lẽ Phải và Nhà xuất bản Viết (1999-2007). Trần Nghi Hoàng làm thơ, viết báo, dịch sách và đã có gần 20 tác phẩm được xuất bản.
TRẦN NGHI HOÀNG - NĂM BÀI THƠ
BÀI CA CHO BÓNG TỐI
cắt một phần trái đất
bỏ vào âm hộ đêm
chiều trở
mặt đập
cánh chập choạng
như con đại bàng trúng thương trên vòm núi lửa
tôi thấy những viên sa thạch bắn vào con mắt trái
tôi thấy những hơi mưa
chập
chùng con mắt phải
con mắt trái tôi còn 25% thị lực
con mắt phải tôi còn 75% thị lực
glaucoma
như vậy:
25% + 75%
cộng cả hai con mắt tôi vẫn đủ đầy 100% về phía ánh sáng
glaucoma
con mắt trái tôi mất 75% thị lực
con mắt phải tôi mất 25% thị lực
glaucoma
như vậy:
75% + 25%
cộng hai con mắt tôi mù mịt 100% ở phía bóng tối
glaucoma
tôi vẫn luôn chọn cho mình một tâm thế tuyệt đối
như tôi đang sống
vì
đã nhiều lần được chết
và sẽ được chết vì đã nhiều lần phải sống
từng bóng đèn đỏ nổ dưới chân đời
mặt thời gian trở nghiêm vết nứt
trút cạn kiệt tôi trên những lục địa hoang tàn tôi đã đi qua
lại đổ tràn đầy vào tôi
bằng
những đại dương bát ngát tôi có lần ghé tới
đã có lúc tôi vô cùng mệt mỏi
chỉ muốn làm loài gấu chui vào vết nứt thời gian ngủ dài một giấc đông miên
một giấc triền miên
và vết nứt thời gian
nằm
về phía bên kia của ánh sáng
điều tín phục bủa vây triển hạn
lũ chuồn chuồn đen bay ngợp lấp mặt trời
ngày cạn nắng
nên chiều trở mặt
những bóng đèn
đỏ bây
giờ nổ trong tôi
ngõ tía xênh xang (chiều đã rụng)
đóng cửa căn phòng kiếp trước
ai ngồi cười khóc cùng tôi
năm năm, mười năm, hai mươi năm
cánh cửa im hơi bóng ai chìm trên khoảng tường mất dấu
rất riêng
tôi cùng
bóng tối quẩn quanh
rất riêng
tôi và
ở một mình tôi
bên cánh cửa im hơi
bên ngoài cánh cửa câm
tôi có còn điều [.... ] muốn nói?????
ai có còn điều [..... ] muốn nói????
bằn bặt thẳm sâu từ tận cùng bóng tối
ánh sáng trở thành VÔ NGHĨA LÝ ĐƯƠNG NHIÊN
và tôi muốn cùng bóng tối hồn nhiên
SỐNG một bận như bao lần đã CHẾT
như loài sóc đu trên cành tuyệt vọng
trái thời gian treo lửng giữa không gian
vết nứt thời
gian và
vết
nứt không gian
bỗng khớp lại thành TRÁI ĐỜI TẨM ĐỘC
cuộc hành hương của thời gian đi tìm một không gian đã mất dằng dặc nghìn
triệu năm miết biệt bời bã giữa đường
luôn luôn ở giữa những con đường
những con đường đêm hiu hắt
đèn mù hơi khuya
là phía của bóng tối
nên bóng tối là âm hộ của đêm
nên bóng tối là sinh mệnh của thiên thu
chằng chịt những điều hứa những vòm
lá những tơ nhện ngoài trí
nhớ
còn lại là tiếng hú của loài mãnh sư trong thời tuyệt chủng
băng băng qua đỉnh núi chớn chở vướng vất những chiếc cánh của con đại bàng
trúng thương
đã rớt vào miệng núi lửa ngụt ngàn
không là tro cốt dĩ vãng
không là son phấn hoa đăng
khúc requiem
cần rất
nhiều khoảng
lặng
(những khoảng lặng nằm phía bên kia ánh sáng)
những khoảng lặng của vô cùng bóng tối
cho hai con mắt của tôi
cho hai con mắt của riêng tôi
còn trái tim không nằm trong hai con mắt
tất nhiên
trái tim nằm ngoài ánh sáng và bóng tối
nên trái tim cũng nằm ngoài tội lỗi
Virginia, September 29, 2007
BÊN KIA BỜ
Tôi đã bước qua biển Thái Bình Dương
Còn để lại một dấu chân bên kia bờ
Ở đó
Nước biển không kịp mặn
Người ta neo thuyền bằng những sợi chỉ ngũ sắc
Và gào la không cần mở miệng
Mỗi người đều tự biết nuốt cái lưỡi của chính mình
Ở đó có
lũ quái vật
Rũ lông giả làm người
Chúng tự biết nhét đuôi mình vào hậu môn để che giấu
Và đậy lại bằng những chiếc ghế phù phiếm
Ở đó
Tuổi trẻ luôn ước mơ bằng cách trồng cây chuối
Và tập đi trên mặt đất bằng hai bàn tay
Ở đó những người chép sử mang kính đen
Ngồi trong bóng tối
Ghi lại mọi biến động bằng những vòng tròn và những dấu Incas
Ở đó có con diều giấy màu đỏ đã bay ra khỏi trí nhớ
Dấu vết còn nguyên trong ánh mắt xưa
Tôi đã
bước qua biển Thái Bình Dương
Và đi cuộc đi không ngừng nghỉ
Những chân trời và những dấu chân phai
Một dấu chân còn sót lại
Ở đó bây giờ sóng biển rì rầm những câu thần chú
Những chiếc thuyền đứt neo
Bầy chỉ ngũ sắc bay ngợp bầu trời trắng xám
Không còn tiếng hò reo câm
Mà là tiếng đập của triệu triệu nắm tay vào thinh không
Những
người chép sử mang kính đen đã chìm vào bóng tối
Và tuổi trẻ hụt hơi
June 7, 2014
EM SÀI GÒN
NGẠI NẮNG E MƯA
em,
Sàigòn giờ điệu đà còn hơn trước
em đi xe đạp cong tay che dù
em đi xe “coupe”
thẳng tay che dù
những cánh tay mang “găng” dài tận khuỷu
em mặc áo rách
và quần đã phai màu
em Sàigòn, em Sàigòn
những bàn tay thon,
níu những cán dù như níu mộng
em ngại nắng,
e mưa
mà chẳng sợ biển dâu
đã hết
rồi những con mưa không ướt đất
mưa Sàigòn,
giờ ướt lạnh em tôi
dù em mặc áo dài trắng, quần lót mini
hay em mặc quần phai màu
áo rách vai
em vẫn mang “găng” tay dài tận khuỷu
em vẫn che dù ra đường
vì ngại nắng e mưa
em ngại nắng mưa làm cháy tóc đen da
hay em sợ
buổi chiều không muốn rụng
em
Sàigòn,
em một lần mất tích,
những hồn ma
vất vưởng giữa phố phường
những hồn ma
đi tìm nhặt trên lề đường
những giọt nắng giọt mưa của ngày tháng cũ
em,
Sàigòn bây giờ áo dài vẫn trắng
(nước sông Sàigòn có giặt sạch được tương lai?)
em,
quần lót mini
mỗi ngày đổi một màu theo mưa nắng
vẫn mập mờ thấp thoáng
giữa hai vạt áo dài
quấn quýt vờn bay
em Sàigòn…
giờ nón lá không che mặt
nón che buổi chiều đang rụng xuống vai ai
1990
GIỮA LÒNG HÀ NỘI
Vậy là tôi đang đứng giữa
lòng Hà Nội
ga Hàng Cỏ lướt thướt mù
sương và mưa bụi
bạn đứng chờ mặt tỉnh như
không
4 giờ 35 phút sáng
(miệng toét cười ánh mắt
reo vui)
vậy là tôi đang đứng giữa
lòng Hà Nội
5 giờ sáng đi dạo Hồ Gươm
đường vòng quanh co chập
chờn
mưa bụi và mù sương
cái rét cuối năm sần
chướng những gốc cổ thụ dị thường
điều thuốc lóe đầu môi
không soi được bóng cầu
Thê Húc
vậy là tôi đang đứng giữa
lòng Hà Nội
bên Hồ Gươm nhập nhòa mưa
bụi
và mù sương
bên Hồ Gươm nhập nhòa lịch
sử
và thấp thoáng hoang đường
Lê Lợi ngày xưa trả kiếm ở
hồ này
còn lão rùa mấy trăm năm
giờ đã ra sao
ra sao?
dưới Hồ Gươm nhập nhòa
sương mù và mưa bụi
bên Hồ Gươm lịch sử nhập
nhòa
nhập nhòa
lật ngửa bàn tay thấy toàn
lịch sử!!!
mà úp bàn tay thì lịch sử
hoang mang.
(Đêm đầu tiên
vừa đến Hà Nội, February 19, 2008)
THỜI BIỂU CHỦ NHẬT
buổi sáng:
7 giờ
thức dậy trong cơn ngủ
đánh răng nỗi buồn
rửa mặt niềm hân hoan
8 giờ
điểm tâm quá khứ
uống chút bâng khuâng nóng không đường
đọc ánh mặt trời trong gió
cười khan một mình
9 giờ
hút bụi trí nhớ
lau dọn trái tim (tuần rồi quên mua dầu gội đầu)
viết tên mình lên tờ lịch cạnh bàn computer (sợ lúc cần lại quên!)
thở dùm ai đó một lúc (mỗi ngày phải làm một điều thiện)
10 giờ
duyệt xét lại tài nguyên địa cầu
trong ngân hàng vũ trụ
trả lời email cho những người ngoài hành tinh
mở cửa đón tay đưa thư đến từ kiếp trước
cùng lúc nghe một tấu khúc câm của Paganini
và vẽ trong trí tưởng bức tranh về mùa xuân trên những vòm lá cao
mùa xuân màu đen lấp lánh những tia nắng màu rượu đỏ
trong suốt một cách gần gũi mà diệu vợi
10 giờ 35
xóa bức tranh mùa xuân màu đen trong trí tưởng
tô chân dung mình trên bìa lá nắng
11 giờ
chào hỏi bầy chim quen tới thăm trước sân nhà
ngắt vài đọt đinh lăng sẽ làm rau trong bữa ăn trưa
chợt nghĩ ra phải chép lại giấc mơ đã bên ngoài trí nhớ
giấc mơ của đêm qua hay của đêm nay chẳng biết
11 giờ 30
bấm nút chiếc nồi điện
nghe từng hạt gạo trở mình đổ mồ hôi
nhắm đến bầy bụi đang vần vũ từ vạt nắng phía khe rèm cửa sổ
như có ai gọi tên mình ở một nơi nào đó
rất xa
12 giờ
tiếng con chim lên giây cót báo cho biết đã về đậu trên cành mai chiếu thuỷ nhà
hàng xóm
nắng miên man
dường như sẽ đủ nắng cho cả buổi chiều nay
12 giờ 15
bày biện lên bàn
ruộng vườn sông biển núi rừng
nắng làm rung rinh những cọng đinh lăng
tự nhắc mình bao điều đã không sao nhớ được
món chính trong bữa ăn trưa là những bản tin tồi tệ về con người và đất nước
Việt Nam
còn lởn vởn trong đầu
13 giờ 15
con chim lên giây cót đậu trên cành mai chiếu thuỷ nhà hàng xóm báo cho biết nó
bỏ đi
nó bỏ đi muộn hơn hôm qua 10 phút
rửa chén bát và nỗi muộn phiền
13 giờ 30
ra sân tìm con chuồn chuồn kim và con chuồn chuồn ớt đã gặp hôm qua
chỉ thấy cây hồng sa mạc vừa nở một đóa đìu hiu
và cây mãng cầu dai đã mất đi một quả
cái quả vừa chín tới
thầm chúc cậu học trò nào hôm nay được một bữa ngon
và gợi nhớ thời mình leo rào nhà người ăn trộm ổi
bình mực tím mồng tơi dốc ngược trên túi áo sơ mi cộc tay trắng tinh thời tuổi
nhỏ
14 giờ 10
trở lại bàn làm việc
những con chữ chơi trò trốn tìm
cấu thành những mật ngữ nằm bên kia mặt giấy
nằm bên trong màn hình computer
15 giờ 5
nhắn tin cho mèo con
“buổi đọc sách của em và T.T ở cà phê Trung Nguyên thế nào?”
15 giờ 10
bầy chim ở khoảng trời trên trường thuỷ điện bay giật lùi
có những gói quà vuột khỏi tay người nhận
quay về nằm trên bàn người gửi
và có những gói quà mất tích, những cuốn sách mất tích
email của Fred Turner nói anh đã gửi cho tôi những cuốn sách của anh từ rất lâu
những cuốn sách không bao giờ tới tay người nhận
và cũng không bao giờ trở lại với người gửi
15 giờ 30 mèo con điện
thoại
“anh Cún ăn trưa ngoan không nhớ em không?
em ăn trưa với T.T nhớ anh
buổi đọc sách thành công
anh Cún đọc Linda Le chưa?”
“uh, em ăn ngoan, nhớ mèo con lắm lắm
khi nào đọc xong Trên Đường, anh sẽ đọc Vu Khống
hôm nay Hội An nắng đẹp vô cùng
anh đang định rủ anh Sương đi cà phê Bờ Kè
em muốn đi thì bay ngay vào đây”
15 giờ 45
gọi điện thoại Phạm Phú Sương
16 giờ
nắng rực úa bên kia sông Thu Bồn
mặt nước lấp loá ánh ngũ sắc ánh xanh ánh bạc
như tàng trữ những điều bí ẩn của một thế giới khác
ánh tím ánh vàng
khoảng tối và sáng
mọi thứ ánh màu trộn lại của một tương lai chưa biết
một màu chân không
là màu của tàng thức khuất mặt
tất cả biến thành một giấc mơ không màu
17 giờ 30
một con chim lẻ loi bay về hướng Cô Lâu
nơi thượng nguồn của dòng sông vô định
tôi vừa ngồi
thức
và mơ thấy mình biến thành một ngọn cỏ
mọc ngược trên vách một tháp Chàm ở thánh địa Mỹ Sơn
17 giờ 45
giọt nắng chiều cuối cùng đã tắt thở trong ly beer cạn
(Khởi viết ở Hội An tháng 2, 2011 – Ngày 10 tháng 7, 2016)
TRẦN NGHI HOÀNG