Hôm
nay, 10 tháng 10 nâm 2025, Viện Hàn Lâm Thụy Điển đã công bố người được trao giải
Nobel Hòa Bình 2025 là bà
María Corina Machado, nhà lãnh đạo phong trào dân chủ tại Venezuela.
1. Bối cảnh chính trị:
· Sau cuộc bầu cử gây tranh cãi vào
tháng 7/2024, cả Tổng thống Nicolás Maduro và đối thủ Edmundo González Urrutia
đều tuyên bố chiến thắng.
· Machado khẳng định Maduro thua với tỷ
lệ 67% – 30%, dựa trên dữ liệu từ hơn 80% điểm bỏ phiếu.
· Chính phủ Mỹ cũng công nhận González
là người chiến thắng.
· Chính quyền Maduro đàn áp mạnh mẽ các
cuộc biểu tình, khiến Machado phải lẩn trốn.
2. Vai trò của Machado:
· Là kỹ sư công nghiệp và nhà hoạt động
dân chủ kỳ cựu, bà sáng lập tổ chức Súmate để giám sát bầu cử.
· Bị cấm tranh cử tổng thống, bà chuyển
sang ủng hộ González và giúp bảo vệ phiếu bầu khỏi bị tiêu hủy.
· Được ca ngợi vì đã đoàn kết phe đối
lập và kiên định với con đường chuyển đổi dân chủ ôn hòa.
3. Ý nghĩa giải thưởng:
· Ủy ban Nobel nhấn mạnh dân chủ là
“điều kiện tiên quyết cho hòa bình.”
· Giải thưởng gửi thông điệp toàn cầu về
sự suy thoái của các giá trị dân chủ.
· Machado đáp ứng cả ba tiêu chí trong
di chúc của Alfred Nobel: thúc đẩy tình hữu nghị giữa các quốc gia, phản đối
quân sự hóa, và cổ vũ hòa bình.
4. Tình hình hiện tại:
· Do bị đe dọa an toàn, chưa rõ Machado
có thể tham dự lễ trao giải tại Oslo vào tháng 12 hay không.
VĂN
PHONG(Theo
bài viết của Christian Edwards trên CNN.COM)
María Corina Machado, sinh năm 1967, là một
chính trị gia và kỹ sư công nghiệp người Venezuela, nổi bật với vai trò lãnh
đạo phe đối lập chống lại chế độ độc tài của Tổng thống Nicolás Maduro. Dưới
đây là tiểu sử chi tiết của bà:
Học vấn
- Cử nhân Kỹ thuật công nghiệp: Đại học Công giáo Andrés Bello
- Thạc sĩ Quản trị: Viện Nghiên cứu Quản trị Nâng
cao (IESA)
Sự nghiệp chính trị
- 2002: Đồng sáng lập tổ chức giám sát
bầu cử Súmate, thúc đẩy bầu cử tự do và công bằng
- 2010–2014: Đại biểu Quốc hội Venezuela, đại
diện bang Miranda
- 2012: Tham gia tranh cử sơ bộ tổng
thống phe đối lập, thua Henrique Capriles
- 2014: Bị tước ghế Quốc hội sau khi chỉ
trích chính phủ Maduro tại một diễn đàn quốc tế
- 2017: Thành lập liên minh Soy
Venezuela, tập hợp các lực lượng dân chủ
- 2023: Thắng áp đảo trong cuộc bầu cử
sơ bộ của phe đối lập (92%) nhưng bị chính phủ cấm tranh cử
- 2024: Bà bị buộc phải rút lui, sau đó
đề cử Corina Yoris và Edmundo González Urrutia làm ứng viên thay thế
- 2025: Bà nhận giải Nobel Hòa bình
vì nỗ lực thúc đẩy dân chủ và chuyển đổi hòa bình tại Venezuela