Thứ Bảy, 25 tháng 10, 2025

598. Thơ thị giác: Một giấc mơ như Chagall

  

Marc Chagall (1887 - 1985) - Self-portrait

TIỂU SỬ:

Marc Chagall (1887 - 1985) tên thật là Moishe Shagal, sinh ngày 6 tháng 7 năm 1887  trong một gia đình Do Thái giáo ở Liozna, gần Vitebsk thuộc nước Nga (nay thuộc Belarus). Chagall mang quốc tịch Nga lúc sinh ra, sau này nhập quốc tịch Pháp. Vì thế, ông thường được mô tả là họa sĩ Nga–Pháp gốc Do Thái.

Tuổi thơ của ông gắn liền với những hình ảnh làng quê và nghi lễ tôn giáo. Ông học vẽ tại Saint Petersburg dưới sự hướng dẫn của Léon Bakst. Năm 1911, ông được học bổng sang Pháp theo học ngành Mỹ Thuật tại Paris, ở đó ông có dịp tiếp xúc với các trào lưu nghệ thuật hiện đại. Khi thế chiến thứ II bùng nổ, Chagall rời châu Âu để tránh Đức Quốc xã và sống tại Hoa Kỳ một thời gian, sau đó ông trở về Pháp.

Marc Chagall không nghiêng hẳn về một trường phái nào. Ông kết hợp Biểu hiện, Lập thể, Siêu thực, và nghệ thuật dân gian Do Thái để tạo nên một thế giới nghệ thuật rất riêng.

Ông lớn lên trong cộng đồng Do Thái nên thường thể hiện văn hóa, tín ngưỡng và ký ức Do Thái trong tranh của mình. Những hình ảnh như giáo đường và các nhân vật tôn giáo thường xuất hiện trong tranh ông.

Chagall từng nói: “Nếu tôi không phải là người Do Thái, tôi đã không trở thành họa sĩ.” Ông không chỉ vẽ về Do Thái giáo mà còn làm cho nghệ thuật Do Thái  được chấp nhận và tôn vinh trong thế giới nghệ thuật hiện đại.

Thời gian ở Pháp, ông thường vẽ về quê hương Vitebsk như một nơi huyền thoại. I and the Village (Tôi và ngôi làng, 1911) là tác phẩm tiêu biểu về làng quê nơi ông sinh ra và lớn lên,trong đó người và vật sống chan hòa với nhau, nương tựa lẫn nhau, được biểu thị bằng đường nối giữa ánh mắt của người nông dân và con bò.

I AND THE VILLAGE
Oil on canvas, 151.4 cm x 192.1 (1911).

"The praying Jew" (Người Do Thái đang cầu nguyện, 1914) là bức tranh nổi tiếng về đề tài Do Thái giáo. Bức tranh vẽ một người đàn ông Do Thái mặc áo choàng truyền thóng và đội mũ kippah đang cầu nguyện. (*)

THE PRAYING JEW
Oil on canvas, 104 cm x 84 cm (2014).

Over the town (Bay trên thị trấn Vitebsk, 1918) là bức tranh tiêu biểu của Marc Chagall về chủ đề tình yêu. Bức tranh vẽ đôi tình nhân bay lượn trên thị trấn Vitebsk, quê hương của Chagall. Nhân vật trong bức tranh chính là Chagall và vợ của ông, Bella Rosenfeld.

OVER THE TOWN
Oil on canvas, 45 cm x 56 cm (1918).

Ngoài vẽ tranh, ông còn thiết kế kính màu cho nhà thờ, trần nhà hát opera, và các công trình công cộng như trần Grand Opera ở Paris và sảnh Nhà hát Metropolitan ở New York 

(*) Mũ kippah: Mũ của người Do Thái, nhỏ và tròn, đặt trên đỉnh đàu nhằm thể hiện sự tôn kính đối với Thiên Chúa.

“Visual Poems | Symbolist | A Dream Like Chagall
(Thơ thị giác / Biểu tượng / Một giấc mơ như Chagall).

Video này, do Mystic Video AI thực hiện cách đây 5 tháng, là một tác phẩm nghệ thuật số kết hợp giữa hình ảnh biểu tượng và âm nhạc, lấy cảm hứng từ tranh Marc Chagall. Video tái hiện thế giới siêu thực đặc trưng của Chagall: nơi con người bay lượn, những ngôi làng lơ lửng và tình yêu thật lãng mạn. Hình ảnh thành phố, đồng quê, và các biểu tượng Do Thái giáo phản ánh thế giới nội tâm của Chagall. Người bay qua thành phố, cặp đôi lơ lửng, nhạc công trên mái nhà, tất cả là biểu tượng của cái đẹp vĩnh cửu. Nhạc nền nhẹ nhàng kết hợp hình ảnh tái hiện từ tranh Chagall tạo nên một không gian thơ mộng. 

 

VĂN PHONG
25.10.2025

Nguồn:

marcchagall.net
Mystic Video
The Art Story