Trời chạng vạng tối. Chánh vội vã len vào dòng người đang chen lấn lên tàu. Chiều cuối năm nơi sân Ga Tuy Hoà ồn ào khác cái ngày thường lặng lẽ . Chẳng gì cũng đã 28 tết rồi. Ai nấy đều muốn hoàn tất những công việc dang dở trong năm để vội trở về. Hành khách đủ loại . Những ngày ấy không có sự phân biệt sang hèn như bây giờ . Chỉ có sự phân biệt về uy quyền giữa đám khách và những cánh lái tàu , những nhân viên trực toa – những người tượng trưng cho uy quyền trên con tàu sắp chuyển bánh . Họ la lối , hạch sách mọi người và ra giá cho mọi thứ dịch vụ cần thiết từ hàng hoá , bốc xếp cho đến vé chui . Thôi thì , thập loại chúng sinh đang dồn nhau trong các toa tàu ken kín người vì phần lớn khách đã lên tàu từ phía bắc . Đây chỉ là ga xép nhỏ . Ai cũng vội . Nhất là những anh giáo nghèo chờ mãi đến 27 tết mới có lương nên càng vội vã khi quyết định phải về nhà ăn tết . Và nhất là khi nhà ở mãi Sài Gòn . Cậu con trai chưa bao giờ xa nhà lâu thế và xa thế trong cuộc đời chỉ biết đi học và rong chơi hè phố của mình.Thế là Chánh sau một tiếng đồng hồ đắn đo đã quyết định phải đi ngay dù có thể không còn vé vì Giấy giới thiệu của trường đã quá trễ không kịp đăng ký trong ngày. Có hề gì ! Phải vận dụng trí khôn thôi ! Mấy bà buôn vẫn cứ đi ào ào cần quái gì vé ? Có mắc mấy thì cũng phải mua. Phải về thôi! Nhất là khi đã tính ván cờ cuối cho chuyến đi này : chuồn luôn .
Chánh đang tính chơi bài chuồn sau 5 tháng ở cái đất Tây Sơn ( hợp nhất hai huyện Sơn Hòa và Sông Hinh ) , chó ăn đá gà ăn muối này . Cái miền đất mà khi ra trường được phân công về Phú Khánh ,trong buổi họp với Sở , khi được hỏi đồng chí nào tình nguyện về các huyện miền núi , Chánh và Thuỳ Nhung , một người bạn đoàn viên đây nhiệt huyết, đã không ngần ngại giơ tay ngay . và nhận được những tiếng vỗ tay khen ngợi tinh thần dũng cảm xung phong của tuổi trẻ . Hai đứa lại về hai trường khác nhau và hai tháng sau Chánh nghe tin Thuỳ Nhung đã vượt biên sang Canada (!) Nghe mà ngạc nhiên vì Nhung luôn là một cán bộ Đoàn năng nổ . Chánh thầm trách Nhung thiếu bản lĩnh nhưng chỉ hai tháng sau đó , Chánh lại cảm thấy thông cảm cho Nhung khi Chánh bị cắt “ tiên tiến “ vì lý do là vắng mặt trong hai buổi lao động bón phân cho vườn rau của trường dù Chánh có biện minh là mình bị sốt rất cao trong ngày hôm đó đến mức Chánh sợ rằng mình đã bị sốt rét Chán nản. Hôm họp ở thị xã , hỏi thăm bạn bè Chánh nghe được nhiều câu chuyện Nhung tâm sự trườc khi lẳng lặng ra đi. Nào là trường Nhung không có phòng tắm nữ . Hôm ra nhận nhiệm sở, Nhung tìm không gặp Hiệu trưởng mới lân la đến gần một ông dáng hom hem đen như người dân tộc đang cuốc đất ngoài vườn trường , khẽ hỏi:” Thưa bác , bác làm ơn chỉ cho cháu thầy hiệu trửơng ở đâu ạ ? “ Ông già nhếch mép :” Tôi đây , cô cần gì ?’ Hơi giật mình , Nhung vẫn kịp giới thiệu :” Dạ, cháu là giáo viên mới về đây nhận nhiệm sở ạ .“
-“À , ra thế !
Thôi được rồi , cô đi ra cái lán đàng kia , tìm cái phòng trống ngoài bìa , cất
đồ đi, rồi lại đây nghe phân công .”
Sao nhanh thế ?
Nhung bàng hoàng . Ít ra phải giới thiệu mình với Hội Đồng Giáo Viên hay cho
mình thời gian tắm rửa chứ .
Nhung tranh thủ
hỏi :” Dạ, bác cho cháu hỏi nhà tắm ở đâu ạ ?”
Dửng dưng , ông
già hiệu trưởng chỉ tay về phía xa xa : “ Đàng kia có cái giếng kìa, cô ra đó
múc nước lên mà tắm .”
- “Trời đất ! “ Thưa bác, thay đồ ở
đâu ạ ?”
- “Có gì đâu, cô chờ trời hơi tối một
chút rồi ra . Ở đây toàn người dân tộc không hà . Ai mà dòm ai mà cô lo.”
Còn cơ man nào
là những chuyện kể của bè bạn trong lần về phép đầu tiên , nào là chuyện thằng
Phát ở Phương Lâm về hỏi tụi bay có ăn độn không . Chỗ tao may quá không ăn độn
mà 100% là bắp !!!
Thôi thì phần lớn
là những chuyện cười … ra nước mắt .
Lần này thì
Chánh quyết định sẽ trở về vĩnh viễn “ Còn
gì nữa đầu mà khóc với sầu ..” Chánh nghe như mình đang muốn hát lại cái
bài nhạc cũ rích ấy trong đầu . Thôi, phải
Giã Từ vũ Khí thôi , em ạ . Chánh tự nhủ như thế . khi đang cầm trong tay quyển
“A Farewell to Arms “ của Hemingway.Còn gì ở cái xứ Tây Sơn buồn hiu hắt quanh
năm .Đêm nghe thấy tiếng xe đò chạy
qua là thấy nhớ Sài Gòn. Nhất là khi có anh chàng đồng nghiệp nào kế bên
ôm đàn hát bài “ Em còn nhớ hay em đã quên ,Nhớ Sài Gòn mưa rồi chợt nắng , nhớ
phố xưa quen biết tên bàn chân …”
Loa vang lên làm
Chánh giựa mình :
“Xin mời các đồng
bào đồng chí lên tàu “.
Chánh bị xô chúi
tới trước . Đi gì như ăn cướp vậy các ông các bà ! Chánh phát cáu . Cái túi
xách bị văng ra xa. Chánh hốt hoảng nhảy chồm theo . Cả cái gia tài của một anh
thầy giáo huyện lỵ có chừng ấy , không khéo thì đi đời nhà ma.
Có ai đó văng tục
khi thấy Chánh vươn người chụp cái túi xách. Một gã lực lưỡng , bốc mùi mồ hôi
nồng nặc , gạt Chánh sang một bên . Anh lảo đảo . cái thể hình khiên tốn của một
ông thầy hiện nguyên hình ốm đói. Cứ thế người ta đạp lên nhau . Chánh đau nhói
. Có ai vừa giẫm vào chân anh . Lách sang một bên . Anh bị xô và hất vào vào trong toa tàu nghẹt cứng . Hú vía ! Cuối
cùng cũng vào được bên trong . Ngộp quá !!
Anh bỗng thấy nhờn
nhợn dưới chận . Thì ra đã đạp phải gói xôi của ai đó trong lúc chen lấn bị rớt ra ngoài. Sao lại
thế ? Đến lúc ấy Chánh mới phát hiện ra là mình mất một chiếc giép. Mẹ kiếp!
Anh lẩm bẩm . Đến
Bồ Đề Đạt ma mà mất chiếc giép trong hoàn cảnh này cũng nổi điên . Nữa là mình
!
Thất vọng. Còn đến
hơn 500km nữa mới đến Sài Gòn mà chân không giép thì quá chán .
Anh cố nén cơn
giận . Biết chửi ai bây giờ khi chung quanh toàn những người khốn khổ như mình.
Rõ là nhà nghèo gặp eo!
Về là đúng rồi Quyết định thế là hoàn toàn sáng suốt. Không
khéo việc mất chiếc giép này tạo thêm động
lực cho mình ra đi.
Đang miên man,
Chánh chợt nghe xen trong tiếng còi tàu hú báo hiệu sắp chuyển bánh , tiêng một
đứa trẻ nào đó vọng lại : Thầy ơi, Thầy ơi ?
Chả lẽ lại là
mình . Ai còn nhận ra ông thầy Chánh nữa kia chứ ? Nhếch nhác , mệt mỏi , chán
chừơng ..
Tiếng kêu to dần
; “Thầy ơi , Thầy Chánh ơi !”
Đúng là nó gọi
mình rồi .
Lần này thì
Chánh không nghe lầm nữa.
“Ai đó ?” Anh la
lên .
Có một tiếng gọi
to dần : “Thầy ơơ…i “
“Gì vậy em?”
Chánh ngạc nhiên
Hay là một đứa
nào đi vào Nha Trang mà muốn theo thầy cùng đi . Chánh hoàn toàn không muốn gặp
học trò lúc này tí nào. Còn đâu là thần tượng . Còn đâu là Thầy ?
Trong bóng tối
chập choạng của toa tàu , Chánh thấy một cánh tay gầy gò vườn về phía mình .
“Thầy ơi, giép
Thầy nè !”
“Trời đất .”
Chánh quá ngạc nhiên
“Sao em biết
giép Thầy?”
Xuất hiện lờ mờ
trước mặt Chánh là một cậu học sinh đen thui, khẳng khiu ,đang bị che khuất sau đám thúng , mẹt cũa mấy
bà đi buôn , nhìn không rõ mặt .Tiếng nói như gào to cho Chánh nghe :
“Dạ, tụi em tính
tiễn thầy đi nhưng đến trễ thấy thầy bị người ta xô nên chạy theo chào Thầy thấy
chiếc giép của Thầy rớt lại .”
Tiếng còi tàu rú
lên . Chánh nghe tiếng bọn nhỏ la lên “ Giép nè Thầy ơi !”
Sau khi chộp vội
lấy . Chánh thừ người chưa biềt nói sao thì người gác toa đã xua tay quơ chiếc
gây : “Xuống , mấy thằng quỷ nhỏ này tính đi lậu vé hả? . Ai cho tụi bay lên
đây “.
Chánh chỉ nghe
loáng thoáng .” Chào Thầy , tụi em dzìa .Thầy đi mạnh giỏi nhen Thầy . Nhớ dìa
dới tụi em ngheeeen thầy !”
Lòng Chánh bỗng
dứng quặn lại. Anh thẫn thờ. Ác nghiệt thật . Phút hành động cuối cùng mà lại bị
cái đám nhỏ này làm mình bần thần nghĩ ngợi.
Anh nhìn lại
phía sau, Cái vùng quê nghèo ấy sao réo lên trong anh những tiếng sôi của sóng
. Anh càm thấy vị mặn của những hạt muối nơi ây đã thấm trong tâm hồn mình từ
bao giờ. Tội nghiệp!
Không hiều anh
nói điều ấy cho ai ?
Chuyến tàu lao
vút đi trong đêm về thành phố hoa lệ xa những ánh đèn dầu bỗng dưng lung linh nỗi
nhớ. Mai kia chắc là….
Nguyên Cẩn