NHƯ MỘT KHÚC CA
1.
Một
xóm nhỏ gần như bị lãng quên
Giữa
vùng đất cổ
Nghe
nói có từ thủa Vua Hùng
Chiên
đàn cao chín ngàn trượng
Bóng
rợp ngàn trùng
Hạc
trắng theo triền sông Cái bay về
Nhiều
như mây quần tụ
Lô
giang biếc xanh nao nao dòng xiết
Cây
cỏ bời bời cành lá xum.xuê
Tiếng
tôm búng nước ràn rạt mùa hè
Cá
vào mùa giăng giăng sẫm thêm.màu nước
Bình
minh rẽ mây Tam Đảo trập trùng xanh biếc
Hoàng
hôn mây ngũ sắc quần tụ Ba Vi
Cố
hương
Cố
hương của tôi nơi ấy
Những
trang huyền sử chập chờn
Nàng
công chúa chém đầu con voi bất nghĩa
Trưng
nữ vương nâng kiếm thề trước ba quân trước hồn thiêng sông núi
Trả
thù nhà
Nối
nghiệp Hùng Vương
Trần
Nhật Duật thành thạo tiếng thổ dân
Uống
nước bằng mũi
Thành
thạo giã bánh giày gói bánh chưng
Thề
cùng trăm họ muôn dân
Dìm
giặc Nguyên Mông giữa mênh mang Ngã ba trùng trùng sóng gió
Âm âm
tiếng Trần Nguyên Hãn lúc chuẩn bị tự trầm
"Lòng
ta ngay thẳng có Đất - Trời chứng giám
Xác
thân ta nguyện chìm sâu âm u đáy nước quê nhà
Không
thể đớn hèn đầu cúi gối quỳ trước lũ gian tà mặt người dạ thú..."
Ôi cố
hương!
Sông
đỏ rực như máu người
Sông
trong veo lạnh buốt như gươm sắc
Ruộng
đồng tầng tầng lớp lớp sa bồi
Những
người dân vô danh như ông bà như cha mẹ như anh chị của tôi
Như
chính tôi
Sống
âm thầm lặng lẽ
Mơ
mộng như cánh hạc bay
Thanh
thoát như Ba Vì Tam Đảo
Lặng
lẽ như bờ bãi ruộng đồng
Bền
bỉ như nước như sông
Trăm
năm
Ngàn
năm
Mãi
mãi
Nơi
xóm nhỏ vô danh
Ngôi
nhà nhỏ
Một
ngôi nhà nhỏ
Ấm
hơi người qua bão qua giông qua mưa qua gió qua bom qua đạn qua bao đổ vỡ thăng
trầm
Cha
mẹ một đời không chịu cúi đầu quỳ gối
Khi
Trời gọi thì "Dạ" bình thản nhắm mắt xuôi tay về cùng tiên tổ về cùng
ấm áp đồng ruộng bãi bờ về cùng lớp lớp sa bồi từ thủa vua Hùng
Anh
chị em ta ra đời và sống
Cày
bừa cấy hái xay giã giần sàng
Cắt
cỏ chăn trâu
Mò
cua xúc tép
Ngụp
lặn hồ súng hồ sen
Xanh
mặt những ngày đông hun hút
Hơ
tay lửa than
Khói
thơm con cúi
Bụng
lép cuốc bộ đến trường
Một
đời ghi lòng tạc dạ lời dạy của song thân
"Thương
người đói rách
Cứu
giúp kẻ lỡ bước sa cơ
Không
oán không trách
Tươi
héo bởi Trời..."
Ta
lớn lên
Xa
nhà từ thủa thiếu thời
Thuộc
lòng câu thơ cũ
"Thiếu
tiểu li gia ...(*)
Không
hẹn ngày trở lại
Đất
nước mình
Nơi
nao cũng quê hương.
---
(*)
Thơ Hạ Tri Chương.
2.
Những cát vàng long lanh dưới nắng
Dòng xanh trong mỗi độ cuối thu
Lô Giang
Lô Giang
Lô Giang
Tuổi ấu thơ của tôi ở đó
Mỗi khi trở về lại bâng khuâng ngẩn ngơ đứng ngắm
Những ngày xưa
Những ngày xưa mồn một hiện về
Cây cầu gãy chơ vơ sau trận bom tàu bay Mĩ
Bập bềnh cầu phao nước xiết chảy lạnh tê
Cậu bé con là ta gánh rau sang chợ Gát
Lầm lụi theo mẹ
Chập chờn bước thấp bước cao
Sương la đà trắng giữa ngày đông giá buốt
Ôi! Bến tàu cao và trơn và dốc và mưa và nắng
Mẹ già cắp nách những bao hàng
Xuống bến
Sang thuyền
Vẹo sườn
Chân tóe máu
Những tháng năm đói nghèo
Những tháng năm tần tảo
Những tháng năm đầu xanh tuổi trẻ
Nỗi nhọc nhằn thấm vào da thịt
Thấm vào giọng nói tiếng cười
Đọng vào sâu đáy mắt
Đọng vào những vệt sóng buồn Lô giang
Sương khói khúc sông này hình như mang vị mặn mang vị đắng vị cay
Mang cả hình hài ta thủa ấy
Mang bóng dáng mẹ ta lệch vai vẹo sườn cùng bàn chân tóe máu
Bàn chân bị kẹp cầu phao bập bềnh
Bàn chân bấm xuống dốc trơn bến sông dựng ngược
Mang mang Lô Giang
Mấy mươi năm dòng nước mải miết trôi
Vẫn không quên lưu dấu của ta thủa ấy
Như chiều nay ta bâng khuâng một mình và người lại đưa ta trở về những ngày nao
Lô Giang
Lô Giang
Ta cúi đầu tạ từ có khi nào sẽ là lần cuối
Có khi nào?
3.
Ồn ào sông mùa lũ
Cuồn cuộn Thao Giang
Tung bọt trắng
Thao Giang kiêu hãnh
Thao Giang hào hùng
Dòng mỡ màu phù sa
Những bãi bồi cứ lớn lên vạm vỡ
Xóm nhỏ
Nhìn ngược hướng dòng trôi
Xóm nhỏ của tôi là chỗ bắt đầu cho tên gọi sông Hồng
Nơi Lô Giang cùng Thao Giang dồn tụ
Thắm đỏ phù sa
Biếc xanh dòng thủy
Mênh mang sông
Lồng lộng sông
Bát ngát sông
Cuồn cuộn sông
Dữ dội sông
Dịu dàng sông
Nơi Lô Giang cùng Thao Giang hội tụ
Lớp lớp những đàn chim di trú theo con nước đổ về
Lớp lớp những đàn cá theo con nước đổ về
Những cánh buồm nâu chan hòa ánh nắng
Mặt trời nhiệt đới đổ lửa xuống nơi này ngã ba sông biển lửa khổng lồ muôn sắc màu rực rỡ
Gió
Cuồn cuộn gió
Hun hút gió
Thênh thanh gió
Từ Tam Đảo tràn về
Từ Ba Vì lộng đến
Sông Hồng hối hả khúc tráng ca
Sông Hồng dịu dàng khúc tình ca
Háo hức tìm ra biển lớn
Mênh mang con nước dòng xuôi
Lấp lánh trăng Thu
Mát lạnh trăng Hè
Mỡ màng trăng Xuân
Trong vắt trăng Đông
Sông Hồng đầy với nhịp mùa thao thao dòng nước.
4.
Nơi Lô Giang, Thao Giang giao hòa chung dòng nước
Là bến sông
Bến - Gót - mang - hình - dáng - gót - chân - người
Người già kể chuyện ngàn xưa ảo huyền sương khói
Gót chân người khổng lồ
Gót chân chàng tráng sĩ
Gót chân thần núi Tam Đảo Ba Vì
Phá tan bùa yểm Cao Biền hiểm ác
Bến Gót
Bờ cao
Dốc đứng
Trượt trơn ngày mưa dầm gió bấc
Sông sâu
Xoáy cuộn
Lênh bênh neo thuyền
Từ những triền núi cao cá Anh Vũ tìm về nơi đây búng nước
Dạt dào mùa sinh sôi nảy nở
Bến Gót tuổi thơ ta chập chờn những giấc mơ xa
Trận chiến trên sông
Thánh thần người Việt át vía hung hiểm phù thủy Bắc phương
Trần Nhật Duật dìm sâu đáy nước giặc Nguyên Mông
Bến Gót uy nghiêm
Trầm mặc
Theo ta đi suốt cả cuộc đời
Bến sông này lưu dấu bàn chân mẹ ta
Lưu dấu chân anh chị của ta
Lưu dấu chân ta
Dấu chân bao người
Không tên không tuổi
Dầm bàn chân nơi bến sông sâu những đêm đông lạnh buốt
Ngồi mạn thuyền khỏa chân đêm trăng lấp lánh ánh vàng
Bến Gót
Nơi hợp dòng Thao Giang - Lô Giang
Vời vợi tuổi thơ ta gửi vào nơi ấy.