Thứ Bảy, 3 tháng 5, 2025
402. PHẠM CAO HOÀNG Ngày tôi rời bục giảng.
Thứ Tư, 30 tháng 4, 2025
401 . TT THÁI AN . Con Rồng có thật không vậy?
Người Trung Hoa tự hào có đến năm ngàn năm văn hiến. Và họ cũng tự hào là hậu duệ của rồng. Trong huyền thoại Trung Hoa, họ có hai vị vua có liên quan đến rồng.
Vị
vua thứ nhất là Hoàng Đế, trị vì khoảng năm 2698-2599 TCN và là
người sáng lập ra nền văn minh Trung Hoa.
Theo truyền thuyết, Hoàng Đế rút về phía tây tại trận Trác
Lộc đánh bại thủ lĩnh Xi Vưu là mốc sự kiện hình thành người
Hán. Vào cuối triều đại của mình,
Hoàng Đế đã hóa thân bất tử thành một con rồng và bay lên thiên
đình.
Vị
vua thứ hai là Viêm Đế, còn
được gọi là Thần Nông. Theo truyền thuyết, Viêm Đế sống cách
đây khoảng 5000 năm và là người đã dạy dân nghề làm ruộng, chế ra
cày bừa và là người đầu tiên đã làm lễ Thượng Điền và Hạ Điền,
cũng như nghề làm thuốc trị bệnh.
Viêm Đế được sinh ra do thần giao cách cảm của mẹ mình với một
con rồng.
Người
Trung Hoa cổ nhận mình là “Con cháu của rồng” vì theo truyền thuyết
Trung Quốc, cả 2 vị thủy tồ Hoàng Đế và Viêm Đế (Thần Nông) đều có
liên quan đến rồng.
Người Việt Nam tự hào có bốn ngàn năm văn hiến. Gốc gác Lạc Việt và Âu Việt, là hai bộ tộc trong nhóm Bách Việt.
400 . trang thơ ĐẶNG TIẾN. Lựa Chọn, Thử tưởng tượng 50 năm nữa
LỰA CHỌN
[Hình như là tâm sự
của A.Rodin khi tạc NGƯỜI SUY TƯỞNG...]
----
Lúc này, ngay lúc này đây
Ta chọn im - lặng
Im - lặng đéo phải là vàng đâu
Im - lặng là cục cứt
Đéo phải là vàng mà chỉ là cục cứt
Ta chọn
Vậy thôi!
Đã quá nản rồi
Đã quá ớn rồi
Đã quá oải rồi hình như còn buồn nôn buồn
mửa
Đã quá ngưỡng chịu đựng hiền minh phi lí
Kệ mẹ tảng đá triết học rơi xuống vực sâu
Mặc xác các người lao đầu
Tan thây banh xác
Xoắn lưỡi và mù và điếc và mất tiêu ngôn ngữ con
người
Nào gào la gấu ó
Nào loạn đả
Tiếp tục đi máu chảy đầu rơi
Tiếp tục đi những bài ca chết chóc
Tiếp tục đi hung hăng thách thức
Tiếp tục đi hú hét bầy đàn
Tiếp tục đi...
Đéo phải là vàng mà chỉ là cục cứt
Im - lặng ơi!
Buồn nhé ta chọn người!
Im - lặng ơi!
Cùng ta
Mặc xác
Kệ thây mùa địa ngục!
399 , ĐẶNG MAI LAN . Tháng tư, từ một bóng cây
Mỗi năm, vào độ cuối đông, những loại hoa
được trồng trên phố, nơi công viên từ mùa trước hầu như đều được nhổ bỏ, thay
thế bằng những loài hoa mới. Mùa xuân chưa qua, nên hoa vẫn rực rỡ muôn sắc màu
dưới con nắng chớm hè.
Tôi không ngắm hoa, tôi dừng lại nơi một
cội cây. Hai cánh tay tôi hẳn không thể nào ôm trọn hết vòng thân của nó. Nhưng
nhìn nó không có vẻ gì to lớn lắm, cũng không cao ngất với lấy đỉnh trời, vì
ngước lên, tôi có thể nhìn rõ những chùm lá nhòn nhọn đan nhau. Những chiếc lá
kích cỡ như bàn tay của tôi. Lá không xanh màu biếc, lá đậm một màu rêu. Lá của
một thân cây già nua đầy những vết nhăn, mà rễ của nó trồi lên khỏi mặt đất như
cái xác khô của những sinh vật bò sát đã chết từ một kiếp nào.
Cách thân cây năm bảy bước chân là một
trạm xe buýt, có băng ghế và mái che mưa nắng. Tôi thản nhiên như một người chờ
xe, thích đứng một góc của riêng mình và hồn nhiên như một đứa trẻ. Tôi rờ rẫm
mân mê những lớp vỏ khô ngoằn ngoèo, chia nhau những đường cắt thời gian. Tôi
ngó lên những tán lá dày và chợt nghĩ đến một cơn mưa. Mưa rơi trên lá! Những
phiến lá lặng lẽ kia, liệu chúng có đủ làm một mái dù che tôi khỏi ướt, nếu
trời mưa?
398 . HOÀNG KIM OANH Cây Thước bảng của Cha Thăng
Có
lẽ số tôi là số học trường tư.
Hồi
nhỏ, cách nhà ba má tôi một căn nhà Bà Năm là nhà Ông giáo Ngọc Anh. Tôi lên 4,
lon ton chạy hơn 10 bước chân là qua nhà thầy, võ vẽ học vỡ lòng cùng vài đứa
trẻ con hàng xóm. Đến bây giờ tôi không nhớ thầy đã dạy những gì nhưng vẫn nhớ
giọng nói hiền từ nhẹ nhàng của thầy, dáng đi chầm chậm khoan thai và bộ
complet trắng lúc nào cũng phẳng phiu tươm tất, uy nghi cùng cây thước bảng
trên tay…
Rồi
tôi vào tiểu học trước tuổi nên chỉ có trường tư nhận. 5 tuổi, tôi bắt đầu đi học
xa hơn một chút. Từ nhà qua cầu Long Vân Tự, ra đầu hẽm là đường Bạch Đằng,
quẹo trái, băng qua đường là đến trường tư thục Văn Tiến. Hai ba năm đầu ba má
hoặc bà vú còn đưa đón. Đến năm cuối, Cô giáo dạy lớp tôi ở xóm trong, cuối hồ
sen nhà ông Năm chủ đất, ngày nào cũng đi ngang nhà tôi, má cô là người quen,
ba má gửi tôi đi học theo cô cùng thằng Toàn, thằng Hiếu ngõ trên. Mấy cô trò,
mỗi ngày sáng sáng đi bộ đến trường. Trưa, đi về cùng cô với vài trò trong xóm,
ba đứa chúng tôi hãnh diện vênh mặt được lẽo đẽo theo sau ôm một chồng vở
xích-lô cô đem về nhà chấm bài tập viết hay chính tả, làm toán…của cả lớp. Ngày
mưa ngày nắng, mái tóc dịu dàng ngang eo, chiếc áo dài lụa vấn vít trong gió và
cây dù hoa tím rơi rơi của cô gần như là thần tượng trong đôi mắt lũ học trò
trường làng chúng tôi. Trường có năm lớp sáng, năm lớp chiều cho năm năm học.
Mới vô trường “a-bê-xê dắt dê đi ị” là lớp Năm, rồi năm sau lên lớp Bốn, lớp
Ba, lớp Nhì, cuối cùng là lớp Nhứt ra trường. Trường tư nhỏ xíu ngay mặt phố,
xe chạy qua lại nên thầy Hiệu trưởng luôn cho đóng kín cổng, giờ chơi, các trò
có khoảng sân đất rộng phía sau. Cũng nhảy dây, đánh đũa, bắn bi, lò cò…. Hai
năm học đầu, hình như đứa nào cũng có lần bị khẽ tay vì cái tội vụng về, bơm
mực cầm bút sao mà bàn tay, ngón tay nào cũng dính mực tím tèm lem, dây lên cả
áo quần. Lớn hơn thì nói chuyện trong lớp, cãi lộn, không thuộc bài, không làm
bài, đi học trễ, trốn học, ăn vụng trong giờ học…, tuỳ tội nặng nhẹ, khi thì
chép phạt 20 lần, 50 lần, 100 lần, khi thì quỳ gối khoanh tay úp mặt vô tường,
khi tự nắm lỗ tai thụt dầu 20 cái, khi ăn 5,7 cây thước kẻ… Chuyện học trò đi
học, bị đòn, bị phạt khi phạm lỗi, hồi đó sao thiệt bình thường… Cha mẹ đưa vào
lớp, phụ huynh nào cũng đều rụt rè đôi lời gửi gắm với thầy, cô: “Thương cho
roi cho vọt, cháu nó còn nhỏ daị, có gì sai trái, thầy/cô cứ răn dạy nó dùm
tui, gia đình tui mang ơn.” Hoặc “Nó hư hỏng, làm biếng, thầy cứ đánh đòn cho
nó sợ nha thầy”. Cho tới bây giờ tôi cũng chưa quên hình ảnh thầy cô giáo tôi
ngoài tập vở giáo án gì đó, trên bàn, trong tay lúc nào cũng có cây thước bảng
như một biểu tượng của quyền uy đương nhiên thiêng liêng tất yếu không thể
thiếu, dù cô tôi hình như chưa ra tay với chúng tôi bao giờ. Chưa thuộc bài thì
bắt về học hôm sau trả bù. Trò nào quá lắm, có phạt là thầy Giám thị và thầy
Hiệu trưởng phạt…
397 . SONG THAO : ĐỌC “TƯỞNG NIỆM KHÁNH TRƯỜNG”
Tuần này tôi đi tiễn một anh bạn đồng tuế vừa nằm xuống. Gọi là đồng tuế nhưng anh nhỉnh hơn tôi một tuổi. Thấy anh nằm thảnh thơi, bạn bè mừng cho anh. Mừng vì anh chỉ bị cảm có một tuần rồi nhẹ nhàng ra đi. Đi như vậy là phúc. Mấy ông bạn già ai cũng khen vậy. Cái chết hình như thân cận với những người đã quá luống tuổi. Họ đã nhờn với anh thần chết. Nhớ: Nguyễn Xuân Hoàng những ngày cuối của căn bệnh ung thư cột sống đã nhắn tin cho tôi: “Tao không sợ chết, chỉ sợ đau”.
Căn phòng đông
đảo người đưa tiễn. Bạn học, bạn chơi, bạn tù, bạn văn gọi nhau ơi ới. Ông thì
tì người vào cây gậy, ông chập chững trong chiếc walker, ông lết lết trên thảm ngả nghiêng như người đang trượt patin. Chuyện trò rôm rả quên hẳn ông bạn
đang nằm trong sáu tấm ván thiên. Lâu rồi không gặp nhau, chỉ rình khi có một
ông “hy sinh” mới cất công ra khỏi nhà. Chúng tôi tới tuổi chỉ còn gặp nhau tại
nhà quàn. Để tiễn người vượt cõi.
Thứ Hai, 28 tháng 4, 2025
396 . Tùy bút NGUYỄN XUÂN THIỆP Trà ca TRÀ TRÊN NHỮNG TRANG CỔ THƯ
395 . CON MÈO ĐEN Truyện ngắn của nhà văn Hoa Kỳ EDGAR ALLAN POE (1809-1949) Dịch và giới thiệu: THÂN TRỌNG SƠN
The Black Cat, truyện ngắn của Edgar Allan Poe, được đăng
lần đầu tiên trên tạp chí The Saturday Evening Post, số ngày 19/8/1843.
Edgar
Allan Poe (1809-1849) là một nhà văn nổi tiếng người Mỹ, xuất sắc trong thơ,
truyện, tiểu thuyết, tiểu luận, báo chí lãng mạn và phê bình. Tác phẩm của ông nổi bật so với phần còn lại của văn học thời đó do bầu không khí tối tăm và kỳ dị
của nó.
Edgar Poe họ tên đầy
đủ là Edgar Allan Poe sinh ngày 19.1.1809 tại thành phố Boston, tiểu bang Massachusetts trong một gia đình nghệ sĩ. Người cha, David Poe, mất khi cậu con trai Edgar chưa chào đời, còn người mẹ Eliza cũng từ trần lúc Edgar Poe mới tròn ba tuổi.
Cậu
bé mồ
côi được John Allan, một nhà buôn thuốc lá giàu có nhận về nuôi. Rồi
Poe ghi danh vào Đại học Virginia, nhưng chỉ theo học được năm đầu và quyết định
xung vào quân
đội. Đó là khoảng giữa năm 1827, cũng là thời điểm xuất hiện cuốn sách đầu tiên của Poe.
Sau
khi giải ngũ với quân
hàm trung sĩ vào đầu năm 1829, Edgar Poe cho ấn hành đầu sách thứ hai có tựa đề Al
Aaraf gây tiếng vang lớn. Kế tiếp Poe thi đậu
vào Học viện Quân sự West Point và
lại… bỏ dở để “dốc lòng” theo nghiệp văn chương.
Cuộc
đời đầy những mất mát của Poe đã
để lại một dấu ấn đậm nét
trong những sáng tác của ông, tạo nên một không khí u uẩn và bi thương.
Trong
suốt bốn mươi năm ngắn ngủi của cuộc đời mình, Poe đã nhiều lần
phải đối mặt với những cái chết
bi thảm xảy đến với người thân. Bố, mẹ, anh trai, mẹ nuôi, đặc biệt là người vợ
trẻ Virginia.
Sau
một thời
gian dài đấu tranh với bệnh lao, người vợ của Edgar đã ra đi khi tuổi còn quá trẻ vào năm 1847. Một lần nữa, một người phụ nữ
yêu dấu đã rời bỏ Edgar mà đi. Một lần nữa, Edgar lại chìm trong đau đớn. Điều này có thể đã để lại những vết thương tâm lý và tình cảm sâu
sắc nơi ông, lý giải tại sao ông thường bị ám ảnh và nói nhiều về cái chết.
Cái chết của người vợ yêu dấu đẩy Edgar Poe tới chỗ kiệt quệ, sức khoẻ suy sụp, bởi Virginia luôn là
nguồn sáng tạo mạnh mẽ của Poe, khiến Poe cảm thấy được những ấm áp mà từ nhỏ
ông đã không thể có được.
Chỉ
2 năm sau, ngày 7.10.1849, người ta tìm thấy Edgar Poe trong một quán rượu tại Baltimore, quần áo
tả tơi, mê sảng, không biết mình ở đâu. Nhà văn được đưa vào bệnh viện và qua đời
4 ngày sau đó, hưởng dương 40 tuổi.
Cái chết của ông cũng mang nhiều bí
ẩn như chính những tác phẩm của
ông. Theo hồ sơ bệnh án,
Edgar Poe được đưa vào bệnh viện trong trạng thái bất tỉnh.
Sau đó, ông có hồi tỉnh, người ra nhiều mồ hôi, bị chứng ảo giác và thường cãi nhau với một người tưởng tượng.
Tiếp đến là giai đoạn ông bị mất trí nhớ, cấm khẩu rồi tắt thở.
394 HỒ ĐÌNH NGHIÊM Truyện ngắn NHANG TÀN THẮP KHUYA
Hồ Đình Nghiêm
NHANG TÀN THẮP KHUYA

393 . Nguyễn Minh Nữu: Thương quá Sài Gòn ngày trở lại (8)
Nguyễn Minh Nữu
Thương quá Sài Gòn ngày trở lại (8)
Tôi nhận được lời mời qua tin nhắn của nhạc sĩ Trần Huân: "Tụi em sinh hoạt vào buổi tối ngày... ở quận Ba. Anh đến chơi với tụi em nhé."
Trần Huân là một nhạc sĩ trẻ, hát hay, đàn giỏi lại thêm bản tính thích sinh hoạt thanh niên nên từ từ anh chàng trở thành đầu đàn của một nhóm Du Ca, lấy danh xưng là Du Ca Saigon.
Tôi mới quen biết với Trần Huân vài năm nay, nhưng tên tuổi của chàng Nhạc Sĩ này thì biết từ lâu. Khoảng năm 1999, ca khúc Họa Mi Tóc Nâu của Trần Huân do ca sĩ Mỹ Tâm trình bày là một ca khúc đưa tên tuổi của Mỹ Tâm lên đỉnh cao, và báo chí cũng như nhiều người thích nhạc đã gọi cô ca sĩ này Họa Mi Tóc Nâu là do cô hát và tạo dấu ấn của ca khúc này trong lòng khán giả. Một bài viết Tùng Lâm đăng trên News Zing ghi rằng: “Ít ai biết rằng, vị nhạc sĩ có công tạo dựng “thương hiệu” và dìu dắt cô từ những ngày đầu tiên cũng có cùng tên nhưng khác họ. Anh là Lê Trần Châu Huân (Trần Huân).
Là một nghệ sĩ du ca, cái tên Trần Huân dường như rất hiếm hoi xuất hiện trên mặt báo. Sinh năm 1976, gia đình Trần Huân có nhiều biến động mà sự kiện đáng nhớ nhất là người cha qua đời năm anh mới 8 tuổi. Trần Huân chủ yếu lớn lên trong nhà thờ với những lời dạy dỗ, bảo ban của các sơ và mẹ. Điều đó ảnh hưởng nhiều đến âm nhạc của anh sau này."
Trần Huân trẻ hơn tôi khoảng hơn mười tuổi, nên gọi anh là Nhạc Sĩ Trẻ, và thực sự thì anh chính là một thành viên của Hội Nhạc Sĩ Trẻ. Trần Huân đang ở tuổi trung niên , thời của tài năng sung sức nhất, ngay thời điểm này anh đã có trên 50 ca khúc được phổ biến rộng rãi. Các ca sĩ trong nước như Lam Trường, Mỹ Tâm, Việt Quang hay các ca sĩ hải ngoại như Trúc Linh, Trúc Lam, Nguyên Khang, Lương Tùng Quang đều đã trình bày những ca khúc của anh trong các chương trình của Thúy Nga và Asia. Nhóm Du Ca Saigon sinh hoạt đều đặn đông vui, và còn chung tay tổ chức các chuyến công tác xã hội cứu trợ nhiều nơi. Tuổi trẻ và nhiệt huyết của các bạn làm tôi thèm và nhớ các sinh hoạt của Phong Trào Du Ca ngày xưa, và thèm khát được đứng chung, được đóng góp như một thời tôi đã từng... Tôi gặp Trần Huân mấy lần trong các buổi sinh hoạt Du Ca mà tôi bất ngờ có mặt ở Saigon, và đến tham dự với anh em.
392 . PHẠM THÀNH CHÂU Truyện ngắn THỤC ANH
Chúng tôi có sáu đứa con, ba trai, ba gái. Nếu vợ tôi không cằn nhằn thì giờ đây tôi có thể lập được một đội đá banh. Dĩ nhiên con cái đông phải cắm cổ mà cày, thấy mình còn thua con trâu, nhưng bù lại là cái thú được hi sinh cho các con. Thỉnh thoảng ngó lại, ngạc nhiên thấy con mình sao mau lớn quá, áo quần đứa trước đã phải để cho đứa sau mặc rồi. Vợ tôi đi làm về còn phải lo phục vụ chúng. Giặt giũ, nấu nướng, dọn dẹp... Bà la hét đứa nầy, nạt nộ đứa kia rồi lại lầu bầu với tôi đủ chuyện, nhưng tôi chẳng hề bận tâm, tôi biết bà rất thú vị khi làm như vậy, đó là hạnh phúc của bà. Vợ tôi thương con đến độ thương luôn các vật dụng của chúng, từ đồ chơi lúc nhỏ đến quần áo cũ, giấy bút không dùng... bà đều coi như của quí, đem cất vào kho. Bà thương luôn cả đến bạn bè của chúng, đứa nào đến bà cũng mừng rỡ, săn sóc “Con ăn gì chưa? Ngồi xuống đây, bác lấy gì cho con ăn nghe!” Bà giới thiệu tất cả sản phẩm bà có trên bếp, trong tủ lạnh, đứa nào chịu ăn bà thích lắm, nếu khen mấy tiếng “Ngon quá!” là bà phổng mũi cứ “bổn cũ soạn lại”, lần sau lại bắt chúng ăn như thế, chúng cũng khen nhưng có vẻ đau khổ, tôi lại phải nhắc chừng để bà đổi món khác, rồi bà lại mời, lại hồi hộp chờ được khen. Sở dĩ bạn của mấy đứa con trai của tôi thường tụ tập ở nhà tôi vì có mục đích, chúng nhắm vào đứa con gái lớn trong nhà. Nó tên Thục Anh. Khi sinh ra nó, tôi đặt tên mà không hiểu ý nghĩa gì cả. Chỉ vì lúc còn dưới trung học tôi mê một cô bé học lớp đệ ngũ tên Thục Anh. Tuổi mới lớn, yêu chỉ để mơ mộng nên tên gọi là phần quan trọng nhất, vì không lẽ buổi tối đang học bài, bỏ vài phút ra mơ mộng mà lại viết tên người đẹp là Ổi, Ốc hay Cơm, Canh... lồng vào tên mình giữa hình một quả tim?!... Sau nầy, dung nhan cô bé đó, tôi không nhớ rõ, chỉ còn ấn tượng đó là một cô bé ngây thơ, vui tươi, nhí nhảnh, đôi mắt thông minh, trong sáng. Nhiều cô đẹp hay làm kiêu. Cô Thục Anh đẹp nhưng rất tử tế với bạn bè. Tôi thường tìm dịp ngắm cô và yêu thầm. Và tên Thục Anh đã thành một âm vang dịu dàng trong mối tình học trò thuở nào. Tôi lấy tên cô ta để đặt tên cho con gái tôi. Dĩ nhiên vợ tôi đâu biết điều bí mật đó, nên cũng đồng tình “Tên Thục Anh, nghe hay đó chứ!”. Thường con cái trong nhà, mỗi đứa tôi thương một cách. Tôi không khó tính như mẹ chúng. Với con trai tôi nhìn thấy tôi của thời đi học. Cũng mê gái, cũng cãi lời mẹ một cách vô ý thức. Với con gái tôi thấy giống mẹ chúng, đúng hơn, giống bất cứ cô gái mới lớn nào khác. Trong nhà thì lười biếng, chỉ siêng soi gương chải đầu, ra đường làm bộ trang nghiêm, ăn nói nhỏ nhẹ. Riêng con bé Thục Anh thì đúng là yểu điệu thục nữ. Bình thường trông nó thật thảm hại. Người ốm, hơi cao, mặt trái xoan dài, trông hơi xanh xao như thiếu dinh dưỡng, hai mắt to vẻ ngái ngủ. Tóc tai lượt bượt, vướng víu, khi làm bếp, thỉnh thoảng phải dùng cánh tay gạt ra phía sau, nhưng khi ra đường, mái tóc dài đen mượt của nó là một giòng suối chảy xuống bờ vai thon nhỏ, dịu dàng. Còn đôi mắt ngái ngủ, không hiểu nó tô điểm cách nào mà trông vừa buồn buồn vừa ngơ ngác một cách dễ thương. Trang phục của nó cũng đơn giản, những hàng vải mềm, màu trang nhã hòa hợp với khuôn mặt và dáng người, trông thước tha và quí phái khiến các cậu vừa thấy đã xao xuyến nhưng cũng ngậm ngùi vì có vẻ cao sang quá, mình chẳng đáng hi vọng chút nào. Nghệ thuật làm xiêu lòng lũ con trai không phải ngẫu nhiên, nó phải luyện tập gian khổ như một nghệ sĩ tập tuồng vậy. Từ cách ăn mặc, đi đứng cho đến cách chuyện trò. Chẳng biết nó nghiên cứu đâu ra những phương pháp kỳ cục. Trong nhà, nó thường đặt trên đầu một quyển sách, cần gì sai nó, nó cứ lững thững đi trông như người máy. Nó còn ngậm trên miệng một chiếc đũa, khi nói, nó vẫn ngậm chiếc đũa. Nó giải thích “Tập cho miệng lúc nào cũng như mỉm cười với mọi người” Mẹ nó lo lắng, tưởng nó bị tâm thần! Không ngờ, khi ra đường, đi với các bạn, mới thấy dáng đi, phong thái nó quí phái, dịu dàng như công chúa giữa đám nữ tỳ. Đừng tưởng nó hiền lành mà lầm. Nó gây lộn, đúng hơn, bắt nạt các em nó thưòng xuyên. Chỉ cần nó nghiêm mặt, mắt nhìn chăm chăm đứa nào là đứa nấy xếp re. Với các anh, khi bị la rầy, nó làm ra vẻ yếu đuối, cúi mặt, lặng lẽ khóc như tủi thân là các anh nó bối rối ngay.